سورة ذاريات

فارسى

سورة ذاريات - عدد الآيات 60

وَٱلذَّ ٰ⁠رِیَـٰتِ ذَرۡوࣰا ﴿١﴾

سوگند به بادهاى خاک [و باران] ‌افشان


Arabic explanations of the Qur’an:

فَٱلۡحَـٰمِلَـٰتِ وِقۡرࣰا ﴿٢﴾

و سوگند به ابرهای سنگین‌بار [از باران]


Arabic explanations of the Qur’an:

فَٱلۡجَـٰرِیَـٰتِ یُسۡرࣰا ﴿٣﴾

و سوگند به کشتی‌های سبک‌سیر


Arabic explanations of the Qur’an:

فَٱلۡمُقَسِّمَـٰتِ أَمۡرًا ﴿٤﴾

و سوگند به فرشتگانی که کارها را [به امر الله] تقسیم می‌کنند


Arabic explanations of the Qur’an:

إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَصَادِقࣱ ﴿٥﴾

که آنچه [در مورد پاداش و عذاب] به شما وعده داده شده حقیقت دارد؛


Arabic explanations of the Qur’an:

وَإِنَّ ٱلدِّینَ لَوَ ٰ⁠قِعࣱ ﴿٦﴾

و کیفر و جزا[ی اعمال] قطعاً به وقوع مى‌پیوندد.


Arabic explanations of the Qur’an:

وَٱلسَّمَاۤءِ ذَاتِ ٱلۡحُبُكِ ﴿٧﴾

سوگند به آسمان که [با ستارگان آراسته شده، و گویی] دارای راه‌هاست،


Arabic explanations of the Qur’an:

إِنَّكُمۡ لَفِی قَوۡلࣲ مُّخۡتَلِفࣲ ﴿٨﴾

كه شما [در مورد پیامبر و قرآن] اختلاف‌نظر دارید.


Arabic explanations of the Qur’an:

یُؤۡفَكُ عَنۡهُ مَنۡ أُفِكَ ﴿٩﴾

هر کس [از راه حق] بازگردانده شود، از [ایمان به] پیامبر و قرآن نیز بازگردانده خواهد شد.


Arabic explanations of the Qur’an:

قُتِلَ ٱلۡخَرَّ ٰ⁠صُونَ ﴿١٠﴾

مرگ [و لعنت] بر دروغگویان!


Arabic explanations of the Qur’an:

ٱلَّذِینَ هُمۡ فِی غَمۡرَةࣲ سَاهُونَ ﴿١١﴾

همان كسانى كه در ورطۀ جهل، غافلند.


Arabic explanations of the Qur’an:

یَسۡـَٔلُونَ أَیَّانَ یَوۡمُ ٱلدِّینِ ﴿١٢﴾

آنان [پیوسته و از روى انكار] مى‌پرسند: «روز جزا چه زمانى است؟»


Arabic explanations of the Qur’an:

یَوۡمَ هُمۡ عَلَى ٱلنَّارِ یُفۡتَنُونَ ﴿١٣﴾

همان روزى است كه به آتش مجازات مى‌شوند؛


Arabic explanations of the Qur’an:

ذُوقُواْ فِتۡنَتَكُمۡ هَـٰذَا ٱلَّذِی كُنتُم بِهِۦ تَسۡتَعۡجِلُونَ ﴿١٤﴾

[و به آنان گفته می‌شود:] «عذاب خود را بچشید؛ این همان آتشى است كه به شتاب مى‌خواستید».


Arabic explanations of the Qur’an:

إِنَّ ٱلۡمُتَّقِینَ فِی جَنَّـٰتࣲ وَعُیُونٍ ﴿١٥﴾

[در روز قیامت،] مسلماً پرهیزگاران در باغ‌هایی [از بهشت] و [كنار] چشمه‌سارها به سر مى‌برند؛


Arabic explanations of the Qur’an:

ءَاخِذِینَ مَاۤ ءَاتَىٰهُمۡ رَبُّهُمۡۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَبۡلَ ذَ ٰ⁠لِكَ مُحۡسِنِینَ ﴿١٦﴾

آنچه پروردگارشان به آنان عطا كرده است دریافت مى‌دارند؛ زیرا در [زندگیِ] گذشته نیكوكار بوده‌اند.


Arabic explanations of the Qur’an:

كَانُواْ قَلِیلࣰا مِّنَ ٱلَّیۡلِ مَا یَهۡجَعُونَ ﴿١٧﴾

آنان ‌اندكى از شب را مى‌خفتند [و بقیه را به نماز و نیایش مشغول بودند]


Arabic explanations of the Qur’an:

وَبِٱلۡأَسۡحَارِ هُمۡ یَسۡتَغۡفِرُونَ ﴿١٨﴾

و سحرگاهان [از الله] آمرزش مى‌خواستند


Arabic explanations of the Qur’an:

وَفِیۤ أَمۡوَ ٰ⁠لِهِمۡ حَقࣱّ لِّلسَّاۤىِٕلِ وَٱلۡمَحۡرُومِ ﴿١٩﴾

و در اموالشان براى سائل و محروم، حقى [معیّن از صدقه و زکات] بود.


Arabic explanations of the Qur’an:

وَفِی ٱلۡأَرۡضِ ءَایَـٰتࣱ لِّلۡمُوقِنِینَ ﴿٢٠﴾

و در زمین نشانه‌ها[ى قدرت الهى] براى اهل یقین پدیدار است؛


Arabic explanations of the Qur’an:

وَفِیۤ أَنفُسِكُمۡۚ أَفَلَا تُبۡصِرُونَ ﴿٢١﴾

و در وجود خودتان، آیا نمى‌بینید؟


Arabic explanations of the Qur’an:

وَفِی ٱلسَّمَاۤءِ رِزۡقُكُمۡ وَمَا تُوعَدُونَ ﴿٢٢﴾

و رِزق و روزی‌تان و آنچه [از کیفر و پاداش و خیر و شر که] به شما وعده داده می‌شود، در آسمان است.


Arabic explanations of the Qur’an:

فَوَرَبِّ ٱلسَّمَاۤءِ وَٱلۡأَرۡضِ إِنَّهُۥ لَحَقࣱّ مِّثۡلَ مَاۤ أَنَّكُمۡ تَنطِقُونَ ﴿٢٣﴾

سوگند به پروردگار آسمان و زمین كه وعده[ی قیامت و پاداش و عذاب] همچون سخن گفتنتان، حقیقی و قطعى است.


Arabic explanations of the Qur’an:

هَلۡ أَتَىٰكَ حَدِیثُ ضَیۡفِ إِبۡرَ ٰ⁠هِیمَ ٱلۡمُكۡرَمِینَ ﴿٢٤﴾

[ای پیامبر] آیا داستان میهمانان گرامى ابراهیم به تو رسیده است؟


Arabic explanations of the Qur’an:

إِذۡ دَخَلُواْ عَلَیۡهِ فَقَالُواْ سَلَـٰمࣰاۖ قَالَ سَلَـٰمࣱ قَوۡمࣱ مُّنكَرُونَ ﴿٢٥﴾

آنگاه که بر او وارد شدند و سلام گفتند، او گفت: «سلام» [و زیر لب گفت:] «گروهى ناشناسند».


Arabic explanations of the Qur’an:

فَرَاغَ إِلَىٰۤ أَهۡلِهِۦ فَجَاۤءَ بِعِجۡلࣲ سَمِینࣲ ﴿٢٦﴾

آنگاه آهسته نزد خانوادۀ خود رفت و گوساله‌اى فربه [و بریان براى پذیرایى] آورد.


Arabic explanations of the Qur’an:

فَقَرَّبَهُۥۤ إِلَیۡهِمۡ قَالَ أَلَا تَأۡكُلُونَ ﴿٢٧﴾

[او غذا را] نزد آنان گذاشت [و چند لحظه بعد] گفت: «آیا نمی‌خورید؟»


Arabic explanations of the Qur’an:

فَأَوۡجَسَ مِنۡهُمۡ خِیفَةࣰۖ قَالُواْ لَا تَخَفۡۖ وَبَشَّرُوهُ بِغُلَـٰمٍ عَلِیمࣲ ﴿٢٨﴾

[چون دست به غذا نزدند] از آنان احساس ترس كرد؛ گفتند: نترس [ما فرشته‌ایم]؛ و او را به [تولد] پسرى دانا بشارت دادند.


Arabic explanations of the Qur’an:

فَأَقۡبَلَتِ ٱمۡرَأَتُهُۥ فِی صَرَّةࣲ فَصَكَّتۡ وَجۡهَهَا وَقَالَتۡ عَجُوزٌ عَقِیمࣱ ﴿٢٩﴾

همسرش با فریاد [و شگفتى] پیش آمد و در حالى كه به صورت خود مى‌زد گفت: «پیرزنى نازا [فرزند می‌زاید]؟!»


Arabic explanations of the Qur’an:

قَالُواْ كَذَ ٰ⁠لِكِ قَالَ رَبُّكِۖ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡحَكِیمُ ٱلۡعَلِیمُ ﴿٣٠﴾

[فرشتگان] گفتند: «پروردگارت اینچنین فرموده است؛ و بی‌گمان، او حکیمِ داناست».


Arabic explanations of the Qur’an:

۞ قَالَ فَمَا خَطۡبُكُمۡ أَیُّهَا ٱلۡمُرۡسَلُونَ ﴿٣١﴾

[ابراهیم] گفت: «ای فرستادگان [الله،] کار و مأموریت شما چیست؟»


Arabic explanations of the Qur’an:

قَالُوۤاْ إِنَّاۤ أُرۡسِلۡنَاۤ إِلَىٰ قَوۡمࣲ مُّجۡرِمِینَ ﴿٣٢﴾

[فرشتگان] گفتند: «ما برای [مجازات] قومی مجرم [و گناهکار] فرستاده شده‌ایم


Arabic explanations of the Qur’an:

لِنُرۡسِلَ عَلَیۡهِمۡ حِجَارَةࣰ مِّن طِینࣲ ﴿٣٣﴾

تا سنگ‌هایی از گلِ [سخت‌شده] بر سرشان فروباریم.


Arabic explanations of the Qur’an:

مُّسَوَّمَةً عِندَ رَبِّكَ لِلۡمُسۡرِفِینَ ﴿٣٤﴾

[سنگ‌هایی] که نزد پروردگارت، برای اسرافکاران، نشان گذاشته شده است».


Arabic explanations of the Qur’an:

فَأَخۡرَجۡنَا مَن كَانَ فِیهَا مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ ﴿٣٥﴾

مؤمنانی را که در آن [شهرهای قوم لوط] بودند، [پیش از نزول عذاب] بیرون آوردیم؛


Arabic explanations of the Qur’an:

فَمَا وَجَدۡنَا فِیهَا غَیۡرَ بَیۡتࣲ مِّنَ ٱلۡمُسۡلِمِینَ ﴿٣٦﴾

ولى در آنجا فقط یک خانواده را یافتیم كه [نسبت به اوامر الهی] تسلیم بودند.


Arabic explanations of the Qur’an:

وَتَرَكۡنَا فِیهَاۤ ءَایَةࣰ لِّلَّذِینَ یَخَافُونَ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِیمَ ﴿٣٧﴾

و در آن [شهرها] براى مردمى كه از عذاب دردناک [الهی] ترس دارند، نشانه‌اى روشن بر جاى گذاشتیم.


Arabic explanations of the Qur’an:

وَفِی مُوسَىٰۤ إِذۡ أَرۡسَلۡنَـٰهُ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ بِسُلۡطَـٰنࣲ مُّبِینࣲ ﴿٣٨﴾

در [داستان] موسی [نیز نشانه و عبرتی است]؛ آنگاه که او را با دلیلی روشن نزد فرعون فرستادیم.


Arabic explanations of the Qur’an:

فَتَوَلَّىٰ بِرُكۡنِهِۦ وَقَالَ سَـٰحِرٌ أَوۡ مَجۡنُونࣱ ﴿٣٩﴾

ولى [فرعون] با تكیه بر قدرتش، روی برگرداند [و حق را نپذیرفت] و گفت: «[این مرد، یا] جادوگر است یا دیوانه».


Arabic explanations of the Qur’an:

فَأَخَذۡنَـٰهُ وَجُنُودَهُۥ فَنَبَذۡنَـٰهُمۡ فِی ٱلۡیَمِّ وَهُوَ مُلِیمࣱ ﴿٤٠﴾

او را همراه سپاهیانش گرفتیم و به دریا افكندیم [و هلاک کردیم]؛ در حالى كه سزاوار سرزنش بود.


Arabic explanations of the Qur’an:

وَفِی عَادٍ إِذۡ أَرۡسَلۡنَا عَلَیۡهِمُ ٱلرِّیحَ ٱلۡعَقِیمَ ﴿٤١﴾

در [داستان قوم] عاد [نیز درس عبرتی است]؛ آنگاه که تندبادى بی‌خیر و برکت بر آنان فرستادیم.


Arabic explanations of the Qur’an:

مَا تَذَرُ مِن شَیۡءٍ أَتَتۡ عَلَیۡهِ إِلَّا جَعَلَتۡهُ كَٱلرَّمِیمِ ﴿٤٢﴾

[تندبادی] که بر هر چه وزید، آن را خاک و خاشاک كرد.


Arabic explanations of the Qur’an:

وَفِی ثَمُودَ إِذۡ قِیلَ لَهُمۡ تَمَتَّعُواْ حَتَّىٰ حِینࣲ ﴿٤٣﴾

در [داستان قوم] ثمود [نیز درس عبرتی است] آنگاه که [توسط پیامبرشان صالح] به آنان گفته شد: «اندکی [از لذت‌های زندگی] بهره‌مند شوید [که تنها سه روز فرصت دارید]».


Arabic explanations of the Qur’an:

فَعَتَوۡاْ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِمۡ فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّـٰعِقَةُ وَهُمۡ یَنظُرُونَ ﴿٤٤﴾

آنان از فرمان پروردگارشان سرپیچی کردند؛ پس در حالی که چشم به راه بودند، بانگ عذاب آنان را فراگرفت.


Arabic explanations of the Qur’an:

فَمَا ٱسۡتَطَـٰعُواْ مِن قِیَامࣲ وَمَا كَانُواْ مُنتَصِرِینَ ﴿٤٥﴾

[چنان بر زمین افتادند که] نه توان برخاستن [و گریز] داشتند و نه یاراى دفاع.


Arabic explanations of the Qur’an:

وَقَوۡمَ نُوحࣲ مِّن قَبۡلُۖ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَوۡمࣰا فَـٰسِقِینَ ﴿٤٦﴾

پیش از آن، قوم نوح را كه گروهى نافرمان بودند [هلاک كردیم].


Arabic explanations of the Qur’an:

وَٱلسَّمَاۤءَ بَنَیۡنَـٰهَا بِأَیۡیْدࣲ وَإِنَّا لَمُوسِعُونَ ﴿٤٧﴾

ما آسمان را به توان [خود] بنا نهادیم و همواره آن را وسعت می‌بخشیم؛


Arabic explanations of the Qur’an:

وَٱلۡأَرۡضَ فَرَشۡنَـٰهَا فَنِعۡمَ ٱلۡمَـٰهِدُونَ ﴿٤٨﴾

و زمین را [برای زندگی] گستردیم و چه نیک گستراننده‌ای هستیم!


Arabic explanations of the Qur’an:

وَمِن كُلِّ شَیۡءٍ خَلَقۡنَا زَوۡجَیۡنِ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ ﴿٤٩﴾

و همه چیز را به صورت زوج [= نر و ماده] آفریدیم؛ باشد که [توجه كنید و] پند گیرید.


Arabic explanations of the Qur’an:

فَفِرُّوۤاْ إِلَى ٱللَّهِۖ إِنِّی لَكُم مِّنۡهُ نَذِیرࣱ مُّبِینࣱ ﴿٥٠﴾

[ای پیامبر، به مردم بگو:] «به سوى الله بشتابید كه من هشداردهنده‌ای آشکار از جانب او برای شما هستم؛


Arabic explanations of the Qur’an:

وَلَا تَجۡعَلُواْ مَعَ ٱللَّهِ إِلَـٰهًا ءَاخَرَۖ إِنِّی لَكُم مِّنۡهُ نَذِیرࣱ مُّبِینࣱ ﴿٥١﴾

و در كنار الله معبود دیگرى قرار ندهید كه من از [جانب] او هشداردهنده‌اى آشکار برایتان هستم».


Arabic explanations of the Qur’an:

كَذَ ٰ⁠لِكَ مَاۤ أَتَى ٱلَّذِینَ مِن قَبۡلِهِم مِّن رَّسُولٍ إِلَّا قَالُواْ سَاحِرٌ أَوۡ مَجۡنُونٌ ﴿٥٢﴾

هر پیامبری که بر پیشینیانشان مبعوث شد، همین گونه گفتند: «[او یا] جادوگر است یا دیوانه».


Arabic explanations of the Qur’an:

أَتَوَاصَوۡاْ بِهِۦۚ بَلۡ هُمۡ قَوۡمࣱ طَاغُونَ ﴿٥٣﴾

آیا یكدیگر را به این [کفر و تکذیب] سفارش كرده بودند؟ نه، بلكه مردمی سرکش بودند.


Arabic explanations of the Qur’an:

فَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ فَمَاۤ أَنتَ بِمَلُومࣲ ﴿٥٤﴾

پس [ای پیامبر،] از آنان روی بگردان که تو [به خاطر کفر آنان] هرگز سزاوار سرزنش نیستی.


Arabic explanations of the Qur’an:

وَذَكِّرۡ فَإِنَّ ٱلذِّكۡرَىٰ تَنفَعُ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ ﴿٥٥﴾

و [پیوسته به آنان] تذكر بده كه قطعاً تذكر براى مؤمنان سودبخش است.


Arabic explanations of the Qur’an:

وَمَا خَلَقۡتُ ٱلۡجِنَّ وَٱلۡإِنسَ إِلَّا لِیَعۡبُدُونِ ﴿٥٦﴾

و جن و انس را فقط برای این آفریده‌ام که مرا عبادت كنند [و از بندگىِ دیگران سر باز زنند].


Arabic explanations of the Qur’an:

مَاۤ أُرِیدُ مِنۡهُم مِّن رِّزۡقࣲ وَمَاۤ أُرِیدُ أَن یُطۡعِمُونِ ﴿٥٧﴾

نه از آنان روزى مى‌خواهم، نه اینكه مرا خوراک دهند؛


Arabic explanations of the Qur’an:

إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلرَّزَّاقُ ذُو ٱلۡقُوَّةِ ٱلۡمَتِینُ ﴿٥٨﴾

[زیرا] الله است که روزی‌رسانِ نیرومند و برقرار است.


Arabic explanations of the Qur’an:

فَإِنَّ لِلَّذِینَ ظَلَمُواْ ذَنُوبࣰا مِّثۡلَ ذَنُوبِ أَصۡحَـٰبِهِمۡ فَلَا یَسۡتَعۡجِلُونِ ﴿٥٩﴾

ستمکاران [مشرک نیز] همچون یاران [گذشتۀ] خویش، سهمى از عذاب دارند؛ پس به شتاب [آن را] از من نخواهند.


Arabic explanations of the Qur’an:

فَوَیۡلࣱ لِّلَّذِینَ كَفَرُواْ مِن یَوۡمِهِمُ ٱلَّذِی یُوعَدُونَ ﴿٦٠﴾

واى بر کافران از [عذاب] روزی که به آن وعده داده می‌شوند!


Arabic explanations of the Qur’an: